ตามจับ “Naked short selling” ตัวป่วนตลาดหุ้น ตลท.ยันไม่รอดสายตา

ก.ล.ต. – ตลาดหลักทรัพย์ คุมเข้มกำกับ “การขายชอร์ต”

ตลท.เล็งเพิ่มข้อมูล Short sell รับต่างชาติใช้โปรแกรมเทรดดิ้งเยอะขึ้น

นับตั้งแต่เดือน ต.ค. 2566 เป็นต้นมา ดัชนีตลาดหุ้นไทย (SET Index) ปรับลดระดับลงตลอดมาอย่างหนักจาก 1,576 จุด ลงมาแตะที่ระดับ 1,366.19 จุด ต่ำสุดในรอบ 3 ปี ก่อนจะสามารถฟื้นตัวกลับขึ้นมาได้ ที่ระดับ 1,415 จุด ณ วันปิดตลาด 17 พ.ย. 2566 ท่ามกลางแรงเทขายหุ้นจากฝั่งนักลงทุนต่างชาติ ที่รวมทั้งปีขายสะสมแล้ว 180,351 ล้านบาท สวนทางกับนักลงทุนสถาบัน และนักทุนในประเทศที่เป็นฝ่ายซื้อหุ้นเพิ่มขึ้น

จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนี้ได้เกิดคำถามในหมู่นักลงทุนรายย่อยว่า ตลาดหุ้นไทยกำลังถูกนักลงทุนต่างชาติสร้างความผันผวนในตลาดอย่างไม่เป็นธรรมหรือไม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อมีการประกาศออกมาจากตลาดหุ้นเกาหลีใต้ สั่งห้ามขายชอร์ตหุ้น (Short Sell) ของบริษัทขนาดใหญ่ในดัชนี KOSPI200 และ KOSDAQ150 เพื่อสร้างความเท่าเทียมให้กับนักลงทุนสถาบัน และรายใหญ่ หลังพบว่าในช่วงที่ตลาดหุ้นเกาหลีใต้ผันผวน ได้มีวาณิชธนกิจต่างชาติ เข้ามาทำ Naked short selling อย่างผิดกฎหมาย

Naked short selling คืออะไร?

ปกติแล้วการขายชอร์ตหุ้น คือ การทำกำไรจากหุ้นขาลง โดยการยืมหุ้นตัวหนึ่งจากโบรกเกอร์มาขายที่ราคาล่าสุด จากนั้นค่อยซื้อหุ้นตัวเดิมกลับมาคืนในราคาที่ต่ำกว่า ซึ่งผู้ที่ขายชอร์ตหุ้นก็จะได้กำไรจากส่วนต่างนั้น แต่ถ้าหากหุ้นดังกล่าวมีปริมาณหมุนเวียนในตลาดน้อย ก็จะทำให้กลไกการขายชอรต์หุ้นทำงานได้ยาก

แต่ Naked short selling จะแตกต่างกันตรงที่ เทขายหุ้นได้แบบเปล่า ๆ โดยไม่มีการยืมหุ้น ซึ่งมักใช้ช่องโหว่ผ่านผู้รับฝากสินทรัพย์ (Custodian) ในต่างประเทศ จากนั้นจะต้องรีบซื้อหุ้นจริงกลับมาคืนในวันเดียวกัน เพื่อให้มีหุ้นจริงส่งมอบให้กับผู้ซื้อหุ้นที่ขายให้ในตอนแรก ซึ่งการที่เทขายหุ้นไม่มีอยู่จริงในปริมาณที่มากกว่าที่มีอยู่จริง อาจทำให้ราคาหุ้นร่วงต่ำกว่าความเป็นจริง และสร้างความตื่นตระหนกให้กับนักลงทุนรายอื่น อีกทั้งหากซื้อหุ้นมาส่งมอบไม่ทันในเวลาที่กำหนดอาจก่อให้เกิดความเสี่ยงเชิงระบบได้

ตลท.ยันตรวจจับ Naked short sellingทุกวัน ในระดับTransaction

สำหรับ Naked short selling ในประเทศไทยนั้น ถือเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายตามพระราชบัญญัติหลักทรัพย์ และตลาดหลักทรัพย์ โดยทางตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (ตลท.) ได้มีการพัฒนาหลักเกณฑ์กำกับดูแลชอร์ตเซล และได้มีการตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอทุกวันลงในระดับ transaction และลำดับเวลาที่ส่งคำสั่งซื้อและขายภายในวันนั้น ๆ

โดยตรวจสอบกับธุรกรรมของผู้ลงทุนทุกประเภทและทุกช่องทางที่ส่งคำสั่งเข้ามาในระบบ ไม่ว่าจะเป็นผู้ลงทุนต่างชาติหรือผู้ลงทุนในประเทศ และไม่ว่าจะใช้โปรแกรมหรือไม่ใช้ก็ตาม เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดกรณี Naked short selling หรือการทำชอร์ตเซลโดยไม่ได้รายงานอย่างถูกต้อง

นายรองรักษ์ พนาปวุฒิกุล รองผู้จัดการหัวหน้าสายงานกฎหมาย และหัวหน้ากลุ่มงานเลขานุการองค์กรและกำกับองค์กร ตลท. ระบุว่า ในอดีตเคยการตรวจจับเจอ Naked short selling และได้ลงโทษบริษัทหลักทรัพย์แล้ว เพราะเป็นเรื่องที่ผิดกฎหมาย แม้ผู้กระทำผิดทำการ Naked short selling และสามารถซื้อหุ้นกลับมาส่งมอบได้ทันภายในวันเดียวกัน ตลาดหลักทรัพย์ฯก็ยังคงสามารถตรวจสอบเจอได้ เนื่องจากการส่งคำสั่งขายหุ้นเข้ามาจะมีระบบประทับเวลา (Timestamp) ระบุไว้ว่าส่งคำสั่งเวลาเมื่อไหร่ และหุ้นถือครองจริงอยู่หรือไม่

“สมมติส่งคำสั่งขายเข้ามา 11.00 น. และสามารถซื้อแล้วนำไปกลับชอร์ตในวันเดียวกันได้ แต่จริง ๆ Timestamp มันบอกอยู่ว่าเวลาที่คุณส่งคำสั่งขาย คุณมีหุ้นหรือเปล่า เราไม่สนว่าสิ้นวันคุณจะซื้อมากลบหรือเปล่า แต่ ณ ตอนที่คุณส่งคำสั่งขายคุณมีหุ้นที่ขายหรือเปล่า คุณมีหน้าที่ต้องพิสูจน์ตรงนั้น เราตรวจตรงนั้น” นายรองรักษ์ กล่าว

ทั้งนี้ ตลท.ได้สั่งให้บริษัทหลักทรัพย์ มีหน้าที่ในการตรวจสอบคำสั่งขายหุ้นของลูกค้าเป็นลำดับแรก ถ้าหากพบว่าลูกค้าขายหุ้นดยไม่มีหุ้นอยู่จริง บริษัทหลักทรัพย์จะถูกลงโทษด้วย เพราะฉะนั้นทุกบริษัทหลักทรัพย์จะต้องมีระบบตรวจสอบคำสั่งขายของลูกค้า และจะต้องมีหลักฐานยืนยันให้ได้ หากตลท.เข้าไปตรวจสอบ ซึ่งจะไม่มีการแจ้งล่วงหน้า

นางสาวภัทรวสี สุวรรณศร รองผู้จัดการ หัวหน้าสายงานบริหารการปฏิบัติการ และ กรรมการผู้จัดการ บริษัท สำนักหักบัญชี (ประเทศไทย) จำกัด กล่าวเสริมว่า บริษัทหลักทรัพย์มีหน้าที่ต้องสอบถามให้ Custodian ยืนยันให้ได้ว่าวันที่ลูกค้าส่งคำสั่งขายหุ้นมีหุ้นในพอร์ตจริงหรือไม่ ซึ่ง Custodian ก็ต้องเอาบาลานซ์ (Balance) ที่โชว์ Timestamp มายืนยันว่าข้อมูลตรงกับในบันทึกของ บริษัท ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (ประเทศไทย) จำกัด (TSD) แต่ถ้าหากว่าไม่ตรงกับในบันทึก Custodian จะถูกลงโทษหนักกว่าเดิมคำพูดจาก PG SLOT สล็อตเว็บตรง

“เราบอกว่าคุณต้องเอา Balance ที่โชว์ Timestamp มา ถ้าเขาบอกว่ามี Balance แล้วไม่ตรงกับเรคคอร์ดที่ TSD ไม่ได้ ถ้าเขาบอกว่ามีแล้วหน่วยงานทางการมาถามที่ TSD แล้วบอกว่าไม่มี เขาโดนหนักกว่าเดิม ซึ่ง Custodian เขามีหน้าที่เก็บรักษา ถ้าชื่อเสียงเขาเสียเรื่องนี้ มันหนักหนาสาหัสสำหรับเขามา เพราะฉะนั้น ถามว่าเขาจะโกหกเนี่ย มันเห็นชัด ๆ แล้ว ส่วนใหญ่หน่วยงานทางการจะขอให้ปริ้น Balance ออกมา ซึ่งจะต้องปริ้นจาก TSD อันนี้คงจะโกหกลำบาก” นางสาวภัทรวสี กล่าว